Konaklama İşletmelerinde Dönüştürücü Liderliğin İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi
Mehmet Naci EFE
Beykent Üniversitesi, Meslek Yüksekokulu, İstanbul/Türkiye
Günümüzün küresel rekabet ortamında, konaklama işletmeleri hızlı teknolojik gelişmeler ve yeni pazarların ortaya çıkmasıyla büyük bir rekabet içinde hayatta kalma mücadelesi vermektedir. Konaklama işletmeleri, diğer işletmelere kıyasla farklı bir kültüre sahip olup, hizmet sektöründe faaliyet göstermektedir. Bu sektörün temel ürünü hizmettir ve çalışanlar müşterilerle doğrudan etkileşime girerek somut hizmetler üretmektedir. Çalışanların kolektif başarısı müşteri memnuniyeti ve beraberinde örgütsel başarıyı getirir.
Ancak konaklama işletmelerinde çalışanların iş tatmini ve örgütsel bağlılıklarının düşük olması, hizmet kalitesinin düşmesine ve dolayısıyla mutsuz müşterilere yol açarak örgütsel başarıyı olumsuz etkiler. Bu çalışmada, konaklama işletmelerinde dönüştürücü liderlik davranışlarının iş tatmini ve örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi incelenmiştir.
Dönüştürücü Liderlik Nedir?
Dönüştürücü liderlik, ilk olarak Burns (1978) tarafından tanımlanmış ve çalışanların moralini ve motivasyonunu yükselten bir liderlik tarzı olarak öne çıkmıştır. Bass ve Steidlmeier (1999) ise dönüştürücü liderliği; idealize edilmiş etki, ilham verici motivasyon, entelektüel teşvik ve bireyselleştirilmiş düşünce olmak üzere dört ana özellik ile tanımlamıştır. Bu özellikler, liderin çalışanları üzerinde pozitif bir etki yaratmasını ve onları işlerinde daha mutlu ve bağlı hale getirmesini sağlar.
Araştırma Bulguları
Araştırma, İstanbul’daki konaklama işletmelerinde çalışanlardan anket formları aracılığıyla elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Toplam 362 katılımcıdan elde edilen veriler SPSS ve AMOS programları kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçları, dönüştürücü liderliğin iş tatmini ve örgütsel bağlılık üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu göstermektedir.
- İş Tatmini: Çalışanların iş tatmini, onların işlerine yönelik memnuniyetlerini ifade eder. Dönüştürücü liderlerin etkili iletişim becerileri ve bireysel ilgi göstermeleri, çalışanların iş tatminini artırmaktadır. Çalışanların işlerinde mutlu olmaları, müşteri memnuniyetini de olumlu yönde etkiler.
- Örgütsel Bağlılık: Örgütsel bağlılık, çalışanların bulundukları kuruma olan bağlılıklarını ifade eder. Dönüştürücü liderler, çalışanlarını yenilikçi fikirler üretmeye teşvik eder ve onların bireysel gelişimine önem verir. Bu da çalışanların örgüte olan bağlılıklarını artırır.
Uygulamalı Öneriler
Konaklama işletmelerinin sürdürülebilir rekabet avantajı elde edebilmesi için çalışan memnuniyeti ve örgütsel bağlılık önemli unsurlardır. Dönüştürücü liderlik, bu unsurların artırılmasında kritik bir rol oynamaktadır. İşte konaklama işletmeleri yöneticileri için bazı pratik öneriler:
- Eğitim ve Gelişim Programları: Yöneticiler, dönüştürücü liderlik özelliklerini geliştirmek için eğitim programlarına katılmalı ve bu eğitimler aracılığıyla liderlik becerilerini artırmalıdır.
- Çalışanlara Bireysel İlgi: Yöneticiler, çalışanların bireysel ihtiyaçlarına ve isteklerine önem vermeli, onların gelişimine destek olmalıdır.
- Yenilikçi Fikirlerin Teşviki: Çalışanların yenilikçi fikirler üretmeleri teşvik edilmeli ve bu fikirlerin uygulanması aşamasında desteklenmelidir.
- İletişim ve Geri Bildirim: Etkili iletişim, çalışanların iş tatmini ve örgütsel bağlılığını artırır. Yöneticiler, düzenli geri bildirimler vererek çalışanların iş performansını değerlendirmelidir.
Sonuç
Araştırma sonuçları, dönüştürücü liderlik davranışlarının konaklama işletmelerinde çalışanların iş tatmini ve örgütsel bağlılığını artırdığını göstermektedir. Bu bağlamda, konaklama işletmeleri yöneticilerinin dönüştürücü liderlik davranışlarını benimsemeleri, işletmenin genel başarısını ve rekabet gücünü artıracaktır.
Konaklama sektöründe çalışan memnuniyetini ve bağlılığını artırmak, müşterilere sunulan hizmet kalitesini de olumlu yönde etkileyerek işletmenin sürdürülebilirliğini sağlayacaktır. Bu nedenle, dönüştürücü liderlik, konaklama işletmeleri için vazgeçilmez bir liderlik tarzı olarak değerlendirilmeli ve uygulanmalıdır.
Kaynakça:
- Burns, J.M. (1978). Leadership. Harper and Row, New York: NY.
- Bass, B.M., & Steidlmeier, P. (1999). Ethics, character, and authentic transformational leadership behavior. The Leadership Quarterly, 10(2), 181-217.
- Huertas-Valdivia, I., Gallego-Burín, A.R., & Lloréns-Montes, F.J. (2019). Effects of different leadership styles on hospitality workers. Tourism Management, 71, 402-420.
- Kara, D., Uysal, M., Sirgy, M.J., & Lee, G. (2013). The effects of leadership style on employee well-being in hospitality. International Journal of Hospitality Management, 34, 9-18.
- Sürücü, L., Maşlakcı, A., & Şeşen, H. (2020). The role of positive psychological capital in the effect of leadership styles on organizational commitment: A study of hospitality services. African Journal of Hospitality Tourism and Leisure, 9(2), 1-16.
